Aan de vooravond van het pausbezoek aan Afrika hekelen verscheidene Afrikaanse bisschoppen de westerse media. Vooral de uitsluitend negatieve manier waarop over hun continent wordt bericht stellen ze aan de kaak. Volgens mgr. Laurent Monsengwo, de nieuwe aartsbisschop van Kinshasa, hangen onze media een beeld op waarbij Afrika synoniem is voor miserie en tragedie. Volgens hem een al te beperkte en eenzijdige kijk.
<br>Zijn Nigeriaanse collega mgr. Fortunatus Nwachukwu, medewerker van het Staatssecretariaat van het Vaticaan, treedt mgr. Monsengwo bij. Hij heeft vragen bij de rol van de celebrities, zeg maar de BV’s. Zij komen naar Afrika „om zich te laten filmen en fotograferen met arme en zieke zwarten”. Op die manier versterken ze volgens hem het beeld van een armtierig continent zonder toekomst.
<br>Het fenomeen is ook bij ons intussen stevig ingeburgerd. Sinds enkele jaren charteren acties voor het goede doel wat graag bekende Vlamingen. Ze tronen hen mee naar hun projecten in het Zuiden. Veelal levert dat vertederende beelden op die het gemoed van de thuisbasis moeten bewerken. En die de mensen bewegen om hun portemonnee te openen. Fondsenwerving voor niet-gouvernementele organisaties is immers een onvervalste business geworden. Zeker in crisistijden dienen alle middelen benut om de beoogde fondsen binnen te halen. Professionele fondsenwervers moeten helpen om die middelen op te brengen.
<br>Door televisiesterren of sportberoemdheden in te schakelen, hopen ze het rendement te verhogen. Vaak is het trouwens bittere noodzaak om in de media aandacht te krijgen voor een project. En zonder media-aandacht kun je het wel vergeten. Er zijn immers steeds meer spelers op het veld, met een keiharde concurrentie als gevolg.
<br>De meeste sterren zullen uiteraard met de edelste bedoelingen belangeloos hun medewerking verlenen. Dat ze er gelijk hun imago mee proberen op te waarderen, kun je hen eigenlijk bezwaarlijk euvel duiden. Maar sommige campagnes lijken eerder een defilé van BV’s. We kunnen ons terecht de vraag stellen of ze zo niet al te veel aandacht naar hun persoontje toe zuigen. Met als heel reëel gevaar dat het project zelf in de verdrukking raakt. Bewustmaking voor de ontwikkelingsproblematiek van de mensen hier, wordt dan ondergeschikt aan de publiciteit en de mogelijk financiële resultaten. Ook sommige van onze christelijke ngo’s lijken wel gevangen in die logica.
<br>Sommigen zullen opperen: „Is het belangrijkste inderdaad niet zoveel mogelijk geld op te halen bij de rijke westerlingen om de armen uit het Zuiden te helpen? Hoe dat gebeurt, is dan van ondergeschikt belang.” Toch mogen we niet onverschillig blijven voor de kritiek vanuit het Zuiden. We moeten ons
<br>hoeden voor een nieuw soort paternalisme, dat
<br>van de mediavedetten. We moeten evenzeer oor hebben voor een boodschap van solidariteit en de nood aan structurele veranderingen en gewijzigde machtsverhoudingen. En in deze vastentijd mogen we daar gerust aan toevoegen: een bekering van ons hart. Laat ons dat niet vergeten in de drang om elk jaar meer geld in te zamelen.
<br>
Column