NORMAAL gezien organiseert iedere min of meer actieve parochie een van de komende dagen een gezamenlijk gebeden kruisweg. Een priester heb je er niet voor nodig. Je kunt de kruisweg, een overweging van Jezus’ lijden, immers ook in je eentje bidden. Het is een wat traditionele devotie, die ongetwijfeld zoals alle godsdienstige praktijken de dag van vandaag aan populariteit heeft ingeboet. Toch werden er recent nog goede Bijbels geïnspireerde liturgische boekjes voor samengesteld.
<br>Elke parochiekerk beschikt verplicht over een uitgebeelde kruisweg, soms sober weergegeven met een eenvoudig kruisje, maar indrukwekkend vind ik diegene die je ook echt moet gaan, een bos door of een heuvel op. Je volgt dan fysiek de weg die Jezus op Goede Vrijdag ging. Misschien dat daarom de kruisweg op bedevaartsplaatsen zoals Lourdes voor velen nog altijd een gebeuren is dat aan de ribben blijft kleven.
<br>Traditioneel telt de weg veertien staties. Deze zijn slechts gedeeltelijk gebaseerd op het Bijbelse lijdensverhaal. Een aantal taferelen is immers apocrief, en de vrucht van het volksgeloof. Soms laten gebedsleiders deze meditaties er tussenuit. Vreemd is bijvoorbeeld dat Jezus een eerste, tweede en derde maal valt onder het kruis. Dat Hij één keer valt onder het gewicht van de schandpaal, volstaat blijkbaar niet. Nog twee extra keren moet Hij deze vernedering ondergaan. Hij valt, hervalt en hervalt.
<br>De meest aangrijpende uitbeelding van de kruisweg die ik ooit zag hangt in de kapel van de Antwerpse gevangenis. Het beeld van de zevende statie (Jezus valt voor de tweede maal) is een ingebrachte drugsspuit. Wanneer de gevangenen op Goede Vrijdag mogen bidden bij deze kruisweg (bovengetekende mocht het ooit uitzonderlijk meemaken), toont zich vaak de band tussen deze gekwetste mensen en het verhaal van de Man van Smarten. Het kunstwerkje drukt de vreselijke weg uit van verslaafden (aan drugs maar ook aan alcohol), die vaak een heuse kruisweg langs instellingen maken. Bij uitbreiding vertelt het ook over thuislozen, ocmw-cliënteel, psychiatrische patiënten en al wie op een of andere wijze in het leven mislukt.
<br>Luidens de krant is Christiane F., het heroïnehoertje van de gelijknamige film en het boek uit 1981, zoveel jaar na datum nog steeds op de dool. We horen graag ‘succesverhalen’, maar wat als het niet lukt? „Ook op z’n derde werk is hij ontslagen.” „Hij is weer hervallen in zijn oude gewoonten.” „Haar tweede huwelijk is ook op de klippen gelopen.” Herkent u dergelijke uitspraken? „Te weinig ruggengraat” is een dooddoener. Zijn ze dan afgeschreven? Jezus’ wedervaren in Jeruzalem was ook geen succesverhaal. Het zootje ongeregeld waarmee Hij optrok van in Galilea liet hem ferm in de steek. De overheid waarmee Hij zich geconfronteerd wist, gaf geen moer om zijn leven. Ze vroegen (dwongen) Simon van Cyrene om even het loodzware kruis te dragen. Is dat vandaag de straathoekwerker of de pastor van dienst? Alleen zijn moeder en enkele vrouwen blijken Hem ten slotte trouw te blijven tot ze z’n geschonden lichaam naar het mortuarium brachten.
<br>Het meest bijzondere van de kruisweg is dat hij niet dood loopt. Je blijft verder lopen. De weg eindigt niet na de veertiende statie, bij de stomme stilte van het graf. De aan het kruis gestorven Jezus wijst ons op volheid van het leven, terwijl de wereld gewoon doorgaat. Dat is hard, want het gooit ons terug op onszelf. De volgende onzichtbare staties zijn geduld, barmhartigheid, vergeving en het recht van de ander. Een ‘Goede’ Week toegewenst!
<br>
Column