Nu gebundeld: Nicolaas Matsiers beschouwingen over de Bijbel

Zonder twijfel is de Bijbel het belangrijkste boek in de westerse cultuurgeschiedenis. Volgens Bijbelwetenschapper Wim Weren wordt de Bijbel in onze tijd daarom ook opnieuw ontdekt als een hoogtepunt binnen de wereldliteratuur en trekt het Boek mensen aan die van lezen houden en de rijke literaire vormen ervan weten te waarderen.
Vorig jaar verscheen wellicht daarom een ‘literaire’ editie van de NBV21, de meest recente vertaling van het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap. De uitgave van Querido Facto is speciaal, want ze bevat alle Bijbelboeken die door joden, protestanten, katholieken én lutheranen als gezaghebbend worden beschouwd. Deze editie ‘voor echte lezers, en voor iedereen die geïnteresseerd is in religie- en cultuurgeschiedenis’ benadrukt het literaire karakter van de Bijbel doordat de tekst, anders dan in de meeste Bijbeluitgaven, in één brede kolom is opgemaakt.
De Bijbel fascineert al lang literatoren. Niet-gelovige romanciers zoals de Israëliër Meir Shalev of de Nederlander Guus Kuijer met zijn Bijbel voor ongelovigen uit 2018 werden gefascineerd door de personages van vlees en bloed en door de vele onwaarschijnlijke plots.
Nicolaas Matsier, geboren in 1945, kende een protestantse jeugd met veel Bijbellezen, maar werd op zijn vijftiende ongelovig. Puur uit nieuwsgierigheid nam hij „Om door te dringen in deze oude, knoestige, listige, niet zelden zeer ontroerende teksten” het ‘vermaledijde’ boek opnieuw vast. In 2003 verscheen De Bijbel volgens Nicolaas Matsier, een bundel levendige beschouwingen over het Oude Testament, en in 2011 de opvolger Het evangelie volgens Nicolaas Matsier. Ze zijn nu gebundeld in het pas verschenen Mooi boek, die Bijbel!. Waar het hem om ging was niet het geloof, maar een naïef lezen en herlezen, „om door te dringen in deze oude, knoestige, listige, niet zelden zeer ontroerende teksten”. En daarmee bewijst hij dat het mogelijk is de Bijbel met groot plezier te lezen.
Matsier gaat zijn eigen weg, los van de theologische uitleg, en leest de oude teksten met verwondering, ook bijvoorbeeld het verhaal van de aankondiging bij Maria. Paulus ontdekt hij dan weer als een verbijsterende schrijver die ‘krankjorume’ zinnen aflevert. Hij leest dus niet ‘met een christelijke bril’, maar daagt gelovigen daardoor uit om opnieuw stil te staan bij de woorden. ‘In Jezus Christus zijn’, wat betekent dat voor ons? (eds)