Kosters zijn onmisbaar in de kerk. Hun takenpakket is veelzijdig en dat maakt het tot een boeiende baan of engagement.
Van het openen en sluiten van deuren, het opvolgen van het liturgisch jaar en eventuele restauraties tot het zoeken naar een sleutel of soms een lek, het hoort allemaal tot het takenpakket van een koster. Aan het woord zijn Anita Yde, vrijwillig koster in de Sint-Jan-Baptistkerk in Wingene, en Tom Bovée, beroepshalve aan de slag als koster/polyvalent medewerker in de Sint-Salvatorkathedraal in Brugge.
– Wat bracht jullie tot die kosterrol?
Tom • Als gevolg van een innerlijke transformatie verloor ik gaandeweg de motivatie voor mijn stressvolle baan in de reclamewereld, waar vooral de buitenkant telt. Gaandeweg stelde ik me meer open voor de mensen rond mij en voor diepere waarden. In die periode zocht ik uit of het kosterschap iets voor mij zou zijn. Om mijn zieke moeder bij te staan, verhuisde ik in 2019 van Antwerpen naar Brugge. Omdat ik tijdens de weekends niet beschikbaar was, bleek een baan als koster helaas niet mogelijk. Dat veranderde toen mijn moeder naar een woon-zorgcentrum verhuisde. Toen zich opnieuw een kans voordeed, zei ik dankbaar ‘ja’. In de kathedraal zijn we met drie kosters en een coördinator. Wijkwerkers nemen het toezicht op zich.
Anita • Als kind ging ik wekelijks met school naar de Heilige Mis. Als koster zie ik meester Cornellie nog geregeld voor me. Zijn krachtige, overtuigende zang als organist vulde werkelijk de kerk. Als lid van het kinderkoor Jokoja kwam bij mij alles tot bloei. Ik zong ook jarenlang vol enthousiasme mee in het koor in Kruiskerke. Zingen is tweemaal bidden en verheugt je ziel. Toen mij de vraag werd
Anita Yde: „Ik ben dankbaar voor alles wat ik uit genade ontvang”
gesteld de nieuwe koster te worden, eerst door diaken Danny en vervolgens door priester Rik, zegde ik meteen overtuigend ‘ja’.
– Waaruit bestaat jullie taak zoal?
Anita • Voorafgaand aan elke viering hang ik de gepaste kleding voor de voorganger op in de sacristie. Een volwassen misdienaar in dat verband zou handig zijn. Wegens uitstel als gevolg van de coronapandemie nam het aantal doopsels in ons dorp het afgelopen jaar enorm toe. Als koster verwelkom ik de families en begeleid ik de kinderen naar de speelhoek in de kerk, waar, dankzij mijn beste vriendin Isabel De Prest, uitgeprinte kleurplaten te vinden zijn. Op een speelmat kunnen de allerkleinsten blokkentorens of inlegpuzzels maken of een knuffel uitkiezen om bij zich te nemen. Voorafgaand aan het doopsel of een uitvaart beluisteren de familie en ik de gekozen muziek. Aangezien mijn hobby bloemschikken is, verzorg ik ook de bloemen in de kerk. Bij feestdagen doe ik extra mijn best. Met kermiszondag help ik met de auto-, moto- en fietsenwijding. Ook de Sint-Elooisviering met paardenzegening en het missiefeest met zuster Lea, wier zending in Bukavu in Afrika is, zijn altijd bijzonder. Ten slotte neem ik ook het grondiger poetswerk in de kerk voor mijn rekening.
Tom • Ook mijn takenpakket is beslist veelzijdig. Behalve het binnenlaten van mensen behoort ook het klaarzetten van wat nodig is voor de liturgie tot mijn taak. Dagelijks wordt in de kathedraal eucharistie gevierd en geregeld is er een pontificale viering met de bisschop, een uitvaart of een doop. Meestal ben ik dan acoliet. Er vinden ook orgel- en koorconcerten plaats. Voorts zijn er veel onderhoudstaken en help ik vragen van bezoekers te beantwoorden.
– Wat doet dit alles met jullie?
Tom • Het voorbereiden en van nabij mogen volgen van de eucharistie ervaar ik elke keer als een verrijking. Sinds ik koster ben, leer ik veel nieuwe mensen kennen en voel ik me meer deel van de wereldwijde katholieke gemeenschap, die heel wat bezoekers van de kathedraal in hun hart dragen. Dat is vooral merkbaar aan de vele kaarsen die bij de heiligenbeelden worden aangestoken en aan de aandacht voor gebed en persoonlijke intenties. Er mogen zijn voor priesters en parochianen – voor anderen – dat is voor mij het wezen van koster zijn. Toegegeven, het maakt me soms nog serieuzer dan voorheen, maar godzijdank houden mijn collega’s het luchtig.
Anita • Koster zijn, is een overwinning. Soms voel ik me wat onzeker, maar ik leer dagelijks bij dankzij de goede raad van mensen om me heen. Ik ben dankbaar voor alles wat ik uit genade ontvang. Soms ben ik vervangend lector, een groep die ik bewonder.
– Hoe beleefden jullie de Kosterdag?
Anita • Gelukkig viel de dag buiten de paasvakantie. Zo kon ik er bij zijn. Zowel de inhoudelijke verdieping, het uitwisselen met andere kosters en Lourdesbedevaarders als met het oudste organist-koppel uit ons bisdom waren aangenaam.
Tom • Vooral het samen zingen tijdens de viering vond ik heel fijn. Ik ontmoette heel wat mensen die hun werk met de glimlach doen. Ook dacht ik dankbaar terug aan de vele voorbeelden van dienstbaarheid in de parochie waar ik opgroeide, Sint-Michiels Brugge. Zo is de cirkel rond.